KURTULUŞ Savaşı’nda Batum’dan yüklediği cephaneyi İnebolu’ya götürmek için yola çıkan ve Yunan gemilerinden kaçarken Ordu’ya sığınan, yöre halkı tarafından cephanesi boşaltılarak denize batırılan, düşmanın uzaklaşmasıyla yeniden su üstüne çıkartılan Rüsumat No: 4 Gemisi’nin maketi, vatandaşların ilgi odağı oldu.
17 Ağustos 1921 tarihinde Batum’dan yüklediği cephaneyi İnebolu’ya götürmek için yola çıkan ve Karadeniz’de devriye atan düşman gemilerinin radarına giren Rüsumat No: 4 Gemisi, cephanesini düşmanlara vermemek için Ordu’ya sığındı. Yöre halkının desteğiyle elden ele boşaltılan cephaneler, depoya götürülerek saklandı. Gemi tamamen boşaltılmasının ardından yangın çıkartılarak suya batırıldı. Kıyıya yanaşan düşman gemisi, geminin battığını görmesi üzerine kentin kıyısından ayrıldı. Düşmanın bölgeden uzaklaşmasının ardından yöre halkı tarafından batırılan gemi, yeniden su yüzeyine çıkartıldı. Cephanesi geri yüklenerek, İnebolu Limanı’na demir attı.
AÇIK HAVA MÜZESİ HALİNE GETİRDİ
Dünya denizcilik tarihinin unutulmaz kahramanlık destanlarından biri olarak adı tarihe yazılan Rüsumat No: 4 Gemisi destanının gelecek kuşaklara aktarılması için Ordu Büyükşehir Belediyesi, çalışma başlattı. Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Ordu’ya ayak bastığı alanda geminin maketini inşa eden belediye, alanı açık hava müzesi haline getirdi. 35 metre uzunluğundaki maket gemi vatandaşların ziyaretin açıldı. Her gün yüzlerce öğrenci ve vatandaşın ziyaret ettiği gemide, yeni müzecilik anlayışı ile tasarlanmış sergi salonu, dönemin denizcilik alanına ait replika eserler, Rüsumat Kaptanı Yüzbaşı Mahmut Gökbora’ya ait silikon heykel, cepheye taşınan canlandırma mühimmatlar yer alıyor.
‘ÇOK GÜZEL BİR HATIRA BİZİM İÇİN’
Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler, geminin geçmiş ile geleceği bir birine bağlayan köprü görevi gördüğünü söyledi. Kent için güzel bir hatıra olduğunu belirten Güler, ‘Bildiğiniz gibi Kurtuluş Savaşı’mızda cephane taşıyan bir gemi. İngiliz ve Yunan gemileri peşine düşüyor. O gemiye ateş ediyorlar. Birkaç kez batma tehlikesi geçiriyor. Bu gemiyi batırmak istiyorlar. Daha sonra Ordu açığına geldiğinde yine peşine düşüyorlar. Ordu halkı gemiyi sandalları bir araya getirip, üzerine kalaslar atarak o zamanki dedelerimiz, ninelerimiz cephane sandıklarını omuzlarında taşıyorlar. Gemideki cephaneyi boşaltıyorlar. Taktik icabı gemiyi yangın çıkarıp batırıyorlar. Düşman gemileri birkaç atış yaptıktan sonra gemiyi batırdık diye gidiyor. Düşman gemileri gittikten sonra gemiyi tekrar yüzdürüyorlar. Cephaneyi geri yükleyerek İnebolu’ya gönderiyorlar. Bu nedenle çok güzel bir hatıra bizim için. Bunu günümüz ile ve gelecek ile buluşturmuş olduk’ dedi.
‘BURAYA BÜYÜK BİR AKIN VAR’
Öğrencilerin ve vatandaşların gemiyi ziyaret ederek gezdiğini ifade eden Güler, ‘Bu gemiyi birebir yaptık. Bilgileri ve belgeleri tam olarak yoktu. Bütün tersaneleri araştırdık. Arşiv çalışması yaptık ve İngiltere’de tersanede belgelerini bularak aynısını yaptık. Geminin cephane deposunu da müze yaptık. Orada da Mahmut Yüzbaşı olmak üzere o günkü kahramanların resimleri, dokümanlarını, cephane sandıklarını, sergiliyoruz. Buraya büyük bir akın var. Çok ilgi çekiyor. Öğrenciler, vatandaşlar buraya geliyor. Bu bakımda da tarihle günümüzü buluşturduğumuz için, geleceğe de ışık tutması için böyle bir eseri ortaya çıkarttığımız için mutluyuz’ diye konuştu.
‘GEMİ MAKET DEĞİL ADETA GERÇEK BİR RUHU YAŞATIYOR’
Ailesi ile birlikte gemiyi gezen İrfan Babaoğlu, geminin o dönemki duyguyu yansıttığını kaydederek, ‘Gemi maket değil adeta gerçek bir ruhu yaşatıyor. Buradaki yaşanan başarıları gözler önüne getiriyor. Buraya her gelişimizde o günü yaşadığımızın havasını veriyor bize. Çok güzel bir görselliği var. Herkesin buraya gelip bu gemiyi muhakkak gezmesi gerekiyor’ ifadelerinde bulundu.
Melek Gönül Babaoğlu ise, kentte böyle bir kazanımın olmasının mutluluk verici olduğu ifade ederek, ‘Oğlum özelikle buraya gelmeyi çok istiyor. O zamanki tarihi atmosferi bize yaşatması çok güzel’ şeklinde konuştu.
Bir diğer vatandaş İhsan Kuş da, gençlerin mutlaka gemiyi gezip görmesini isteyerek, ‘Gençlerin burayı gezip görmesi lazım. Daha önceleri nasıl zorluklardan geçtiğimizi öğrenmesi lazım. Eski günleri görüp, bugünleri karşılaştırması lazım. Bu çok güzel bir şey. Yapanlardan Allah razı olsun’ ifadelerini kullandı. (DHA)
